Dấu hiệu, nguyên nhân gây vô sinh ở cả nam và nữ

July 17, 2019

Vô sinh là tình trạng bệnh không hiếm gặp ở các cặp vợ chồng, khiến họ không thể sinh sản, nguyên nhân có thể đến từ nam giới, nữ giới hay cả hai. Vô sinh cần được điều trị đúng cách, hiện nay có nhiều phương pháp can thiệp hiện đại giúp các cặp vợ chồng hiếm muộn có lại niềm vui. Cùng các chuyên gia tìm hiểu dấu hiệu bị vô sinh và các thông tin bệnh học nhé.

Tìm hiểu chung về vô sinh

Vô sinh là bệnh gì?

Vô sinh, hay gọi là hiếm muộn, vô sinh cũng được dùng để chỉ tình trạng phụ nữ có khả năng thụ thai nhưng không thể mang thai để sinh thai nhi.

Vô sinh ở các cặp vợ chồng có thể do vợ, do chồng, do cả hai hoặc yếu tố ngăn chặn khác.

Nguyên nhân gây vô sinh

Ở các cặp vợ chồng đến khám vô sinh, có khoảng 50 – 60% trường hợp là do nữ giới, bao gồm các bệnh: Rối loạn buồng trứng, bệnh về ống dẫn trứng, bệnh liên quan tới tử cung, cổ tử cung... Ngoài ra, có những nguyên nhân gây vô sinh không rõ ràng, chiếm từ 10 – 20%

Các yếu tố nguy cơ gây vô sinh ở nữ giới

Bất thường tử cung, cổ tử cung
Tổn thương hoặc tắc nghẽn ống dẫn chứng
Rối loạn buồng trứng
Lạc nội mạc tử cung
Suy buồng trứng sớm
Bất thường về chu kỳ kinh nguyệt
U xơ cổ tử cung
Dính vùng chậu
Các vấn đề về tuyến giáp
Ung thư và điều trị
Hội chứng buồng trứng đa nang

Các yếu tố nguy cơ gây vô sinh ở nam giới:

Tinh trùng bất thường

Các trường hợp vô sinh ở các cặp vợ chồng do nam giới thì 13 - 50% trường hợp là do lượng tinh trùng thấp, sự chuyển động bất thường của tinh trùng, hình dạng tinh trùng bất thường.

Bất thường về chức năng sản xuất tinh trùng

Yếu tố này có thể có từ nhiều nguyên nhân khác nhau như: Khuyết tật di truyền, tinh hoàn co rút, quai bị, tiểu đường, chấn thương tinh hoàn, từng phẫu thuật vùng bẹn hay tinh trùng.

Vấn đề trong quá trình xuất tinh

Các vấn đề như xuất tinh ngược, xuất tinh sớm, các bệnh di truyền như xơ nang hay vấn đề về cấu trúc của bộ phận sinh dục cũng là nguyên nhân gây vô sinh.

Tiếp xúc với nhiều hóa chất độc hại

Với tính chất công việc hay môi trường sống tiếp xúc với nhiều hóa chất độc hại như bức xạ, thuốc trừ sâu, cần sa, khói thuốc lá, rượu, steroid... cũng có thể gây vô sinh.

Dấu hiệu bị vô sinh

Ở nam giới và nữ giới, dấu hiệu bị vô sinh là khác nhau, do các nguyên nhân khác nhau thì dấu hiệu cũng khác nhau.

Dấu hiệu bị vô sinh ở nam giới

Tùy theo nguyên nhân gây vô sinh mà nam giới có những biểu hiện khác nhau, việc phát hiện những bất thường sớm về chức năng sinh dục sẽ giúp bệnh nhân định hướng điều trị sớm, tránh vô sinh vĩnh viễn.

Ngoài dấu hiệu khi quan hệ tình dục và xuất tinh vào trong âm đạo của đối tác trong thời gian dài mà bạn đời vẫn chưa có thai thì còn một số dấu hiệu khác cảnh báo nguy cơ vô sinh ở nam giới.

Gồm:

Rối loạn cương dương

Rối loạn cương dương là tình trạng dương vật không thể cương cứng, dẫn đến không có khả năng giao hợp, tình trạng này dẫn tới nhiều vấn đề về đời sống tình dục cũng như vô sinh rõ rệt ở nam giới.

Không có tinh dịch, có vấn đề về tinh dịch

Tinh trùng khỏe mạnh trong tình dịch mới có khả năng thụ thai sau khi được xuất vào âm đạo của người phụ nữ.

Ngoài ra, tinh hoàn có vấn đề cũng có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng

Nếu tinh trùng của bạn có các dấu hiệu bất thường sau: tinh trùng trong và quá loãng, tinh trùng bị đông đặc, vón cục với nhau, có kèm máu hồng nhạt, có cảm giác đau khi xuất tinh thì cũng có thể là dấu hiệu của các triệu chứng liên quan tới khả năng sinh sản.

Xuất tinh bất thường

Xuất tinh quá ít, quá nhiều hay không thể xuất tinh có thể là triệu chứng cảnh báo việc bạn đang mắc chứng xuất tinh ngược, không xuất tinh gây vô sinh ở nam giới. Bên cạnh đó, bạn cũng cần quan sát kĩ tinh trùng nếu có màu đục, kèm máu bất thường thì cũng cần tới khám càng sớm càng tốt.

Nhiều trường hợp xuất tinh quá sớm khi chưa quan hệ thực sự cũng làm giảm khả năng gặp nhau giữa trứng và tinh trùng, và gây hiếm muộn, vô sinh.

Tổn thương ở dương vật

Tổn thương ở đầu hay thân dương vật có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh tình dục, đặc biệt là giang mai, bệnh vô cùng nguy hiểm có thể gây vô sinh. Ngoài ra, người bị giang mai sau thời gian ủ bệnh có thể gây đau nhức xương, phát ban, ảnh hưởng tới các cơ quan nội tạng như gan, tim, mạch, thần kinh...

Tổn thương ở dương vật cũng là 1 trong những hình thái dẫn đến ung thư dương vật cần đặc biệt lưu ý.

Tiết dịch bất thường

Dương vật tiết dịch bất thường cũng là dấu hiệu báo hiệu sức khỏe dương vật cũng như sức khỏe sinh sản của bạn, giúp bạn phát hiện sớm các bệnh liên quan. Nếu đầu dương vật tiết ra các dịch xanh hay vàng thì cần theo dõi, thăm khám kịp thời bởi đây có thể là dấu hiệu của nhiễm khuẩn quy đầu, viêm niệu đạo hay các bệnh đường tình dục khác.

Dấu hiệu bất thường khi đi tiểu

Nếu nam giới có các biểu hiện như: Tiểu rắt, tiểu buốt, tiểu nhiều, có cảm giác nóng rát, tiểu ra máu... là biểu hiện của viêm bàng quang, viêm niệu đạo, vô sinh ở nam giới.

Ngoài ra, một số dấu hiệu khác thường gặp nhiều ở nam giới bị vô sinh như: da khô và nhăn nheo, thường xuyên rụng tóc, béo bụng, không có ham muốn, Stress kéo dài...

Dấu hiệu bị vô sinh ở nữ giới

Ở giai đoạn trưởng thành và trong cuộc sống, chị em có thể gặp nhiều căn bệnh phụ khoa từ nhẹ đến nặng như: Viêm nhiễm âm đạo, hội chứng buồng trứng đa nang, ung thư cổ tử cung, lạc nội mạc tử cung... dẫn tới vô sinh.

Bên cạnh việc sau thời gian dài quan hệ tình dục bình thường, xuất tinh vào âm đạo mà nữ giới không mang thai thì còn 1 số dấu hiệu khác giúp bạn nhận biết như:

Kinh nguyệt bất thường

Kinh nguyệt chính là thước đo đánh giá sức khỏe sinh sản của chị em, đặc biệt nếu bạn thấy kinh nguyệt kéo dài bất thường, từ 3-5 ngày là bình thường nhưng lại kéo dài trên 7 ngày thì đây có thể là tình trạng chảy máu tử cung bất thường. Kèm theo đó, bạn gái cũng sẽ mệt mỏi hơn, mất năng lượng, cơ thể khó chịu...

Cùng với đó là không có kinh nguyệt, kinh nguyệt không đều hàng tháng, có khi 2 tháng, nửa năm hay 1 năm không có kinh nguyệt. Điều này là vô cùng nguy hiểm, bạn cần sớm thăm khám để xác định nguyên nhân và điều trị.

Khí hư bất thường

Khí hư thông thường của người khỏe mạnh sẽ có màu trắng trong, không có mùi hoặc mùi tanh nhẹ. Còn ở những người bất thường, đang bị viêm âm đạo, viêm nội mạc tử cung, loét cổ tử cung... thì khí hư sẽ tiết bất thường, có màu vàng, xanh, mùi khó chịu.

Thông thường đây là dấu hiệu của các bệnh viêm nhiễm phụ khoa, tuy nhiên nếu không kịp thời can thiệp và điều trị, bệnh vô sinh cũng có thể kéo tới bất cứ lúc nào

Tuyến vú kém phát triển

Khi bước vào giai đoạn dậy thì, lúc này nội tiết tố nữ sẽ tiết ra mạnh, từ đó phát triển cơ thể với những đường nét phụ nữ, tuy nhiên nếu ở độ tuổi trưởng thành, khuôn ngực bạn kém phát triển, thậm chí không phát triển thì có thể cơ thể đang thiếu hụt nội tiết nữ đang thiếu hụt nghiêm trọng.

Dấu hiệu này cũng cảnh báo việc nội tiết tố cơ thể không đủ cung cấp cho quá trình hoạt động của buồng trứng, chất lượng trứng và điều kiện thuận lợi để thụ thai.

Đau bụng dưới sau khi quan hệ

Sau khi quan hệ tình dục, bạn bị đau bụng dưới thì nhiều khả năng cơ quan sinh sản đang gặp phải vấn đề, có thể là biểu hiện của vỡ mô buồng trứng, âm đạo tổn thương, viêm nang... nếu không kịp thời can thiệp sẽ dẫn đến vô sinh.

Khi nào bạn cần tới bác sĩ?

Các cặp vợ chồng gặp vấn đề về vô sinh, hiếm muộn, khi không thể thụ thai mặc dù quan hệ tình dục thường xuyên không sử dụng biện pháp tránh thai trong 1 năm.

Ngoài ra, bạn cũng cần liên hệ bác sỹ để được tư vấn rõ hơn về tình trạng của mình.

Nếu là phụ nữ:

Kinh nguyệt không đều, không có kinh nguyệt
Phụ nữ trên 40 tuổi
Phụ nữ 35 – 40 tuổi không thể thụ thai trong 6 tháng hoặc lâu hơn
Từng gặp vấn đề về sinh nở
Từng bị sảy thai nhiều hơn 1 lần
Từng nạo phá thai
Bị chẩn đoán mắc lạc nội mạc tử cung hoặc viêm vùng chậu
Từng điều trị ung thư

Còn nếu là nam giới, bạn cần tới gặp bác sĩ nếu bị:

Sưng bìu
Gặp vấn đề về số lượng và bất thường tinh trùng
Từng phẫu thuật bìu, vùng bẹn
Từng thắt ống dẫn tinh
Từng bị và điều trị ung thư
Tinh hoàn nhỏ, các vấn đề về tình dục

Điều trị vô sinh thế nào?

Kỹ thuật chẩn đoán vô sinh

Kiểm tra sức khỏe sinh sản và xác định nguyên nhân gây vô sinh là cần thiết để điều trị vô sinh hiệu quả ở cả nam giới và nữ giới.

Các kỹ thuật chẩn đoán vô sinh ở nữ giới sẽ cần tìm ra vấn đề về quá trình rụng trứng ở nữ giới. Theo đó, bác sỹ cần khám lâm sàng và tiến hành xét nghiệm:

Kiểm tra sự rụng trứng
Kiểm tra khả năng dự trữ của buồng trứng
Chụp buồng tử cung
Xét nghiệm hormone
Siêu âm vùng chậu

Còn chẩn đoán vô sinh ở nam giới bác sỹ cần tìm ra vấn đề ở quá trình sản xuất tinh trùng, chất lượng tinh trùng và xuất tinh ở nam giới. Theo đó, bác sỹ sẽ khám lâm sàng và tiến hành các xét nghiệm:

Xét nghiệm di truyền
Siêu âm bìu
Xét nghiệm hormone
Phân tích tinh dịch
Sinh thiết tinh hoàn

Điều trị vô sinh hiệu quả

Sau khi xác định được nguyên nhân gây vô sinh và tình trạng, bác sỹ sẽ tìm cách khắc phục chúng để có thể thụ thai và mang thai. Các phương pháp có thể là thay đổi lối sống, dùng thuốc phù hợp với từng tình trạng bệnh, phẫu thuật hoặc các phương pháp thụ tinh trong ống nghiệp, bơm tinh trùng vào tử cung...

Điều trị đối với nữ

Cụ thể hơn, nếu vô sinh do nữ giới, các phương pháp điều trị gồm:

Dùng thuốc hỗ trợ thụ thai
Các loại hormone và thuốc kích thích sự rụng trứng, thuốc giúp thụ thai... được sử dụng cho trường hợp vô sinh do rối loạn rụng trứng.
Phẫu thuật: Nếu nguyên nhân gây vô sinh là do gặp các vấn đề ở tử cung như vách ngăn tử cung, polyp nội mạc tử cung, mô sẹo trong tử cung thì sẽ cần phẫu thuật khắc phục để hồi phục khả năng sinh sản.

Điều trị với nam giới

Nếu vô sinh do nam giới, các phương pháp điều trị gồm:

Dùng thuốc hỗ trợ: Các thuốc có thể được sử dụng điều trị ở nam giới vô sinh, xuất phát từ nguyên nhân gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản như rối loạn chức năng cương dương, mất cân bằng hormone.

Phẫu thuật: Phẫu thuật sẽ được thực hiện nếu nam giới bị vô sinh do tắc nghẽn ống dẫn tinh, giãn tĩnh mạch ở tinh hoàn...

Ngoài ra, hiện nay còn có nhiều phương pháp hỗ trợ sinh sản hiện đại, dùng trong điều trị chứng vô sinh, hiếm muộn sử dụng cả trứng lẫn tinh trùng như:

Thụ thai trong ống nghiệm (IVF)
Bơm tinh trùng trực tiếp và tử cung (IUI)
Tiêm tinh trùng vào trứng (ICSI)

Nếu trứng hoặc tinh trùng không có khả năng sử dụng thụ thai thì cần sử dụng tinh trùng, trứng được hiến tặng.

Phát hiện sớm các dấu hiệu bị vô sinh là vô cùng quan trọng vì sẽ giúp bác sỹ dễ dàng chẩn đoán, xét nghiệm xác định tình trạng bệnh và đưa ra giải pháp khắc phục hiệu quả. Độ tuổi, sức khỏe và tình trạng bệnh cũng ảnh hưởng tới khả năng khắc phục điều trị vô sinh có hiệu quả hay không. Bên cạnh đó, việc kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân, kiểm tra sức khỏe định kỳ cũng vô cùng quan trọng giúp bạn phát hiện sớm các bất thường. Mọi thắc mắc về vô sinh và điều trị vô sinh, các bạn liên hệ với các bệnh viện và phòng khám để được tư vấn nhé.

‍